Page 15 - Ndjenja e kohës

Giuseppe Ungaret ti 13

Dhe një vëzhgim i fundit, një ndjesi që më ka lindur gjatë punës
ka qenë ngjashmëria e madhe në tematikë e Ungaretti-t me poetin
tonë lirik, Lasgush Poradeci. Tematikat e peizazheve, sidomos “të
liqerit pa kufir”, të metafizikës, kapërcimit në kohë dhe në vend,
përtej universit, përjetësia e bërë njësh me natyrën, dashuria, që
ndonëse te Ungaretti na vjen më e fshehtë, janë çështje të përbashkëta
që i lidh një fill i padukshëm filozofik. Kështu, të dy poetët kanë
një poezi me të njëjtin titull “Korrik”, në të cilën perceptimi për
stinën e verës, përkundër gjithë imazhit të gëzueshëm që ka njeriu
për të, përbashkohet në ndjenjën e zhuritjes, e thatësirës, e rreshkjes
së natyrës dhe shpirtit njerëzor. A e njihte vallë, Poradeci punën e
Ungaretti-t? Mos ndoshta të dy janë frymëzuar nga të njëjtët poetë
simbolistë? Të dy kanë jetuar pak a shumë në të njëjtën periudhë,
me një dhjetëvjeçar diferencë (Ungaretti lindur më 1888, Poradeci,
1899), studimet e Ungaretti-t e shpunë në Francë, kurse Lasgushin
në Austri, por ndërkaq, ndikimi i simbolizmit francez kishte
pushtuar gjithë botën. Të miat, janë thjesht rravgime, pa asnjë bazë
shkencore, por ndoshta nga një intuitë e momentit mund të lindë
një zbulim interesant dhe të bëhet objekt studimi nga studiuesit e
fushës.

Më shumë se një herë, kam ndier druajtjen e natyrshme në
do të mundem ta shpie deri në fund këtë projekt të madh dhe
me peshë të jashtëzakonshme, por tashmë më duhet ta mbyll këtë
dorë të parë, do ta quaja, me shpresën për t’iu rikthyer, ashtu si
dhe Ungaretti rishkrimit të poezive, në një moment më të pjekur
profesionalisht.

Aida Baro